YKS’ye hazırlanan herkesin aklını en az bir kere kurcalayan o klasik soru: “TYT mi daha önemli, AYT mi?” Bu sorunun cevabı, aslında hedefe, zamana ve çalışma düzeyine göre değişebiliyor. Ancak sınava giden yolda net bir strateji belirlemek istiyorsan, önce bu iki sınavın yapısını, etkisini ve nasıl ele alınması gerektiğini iyi anlamalısın.
TYT, yani Temel Yeterlilik Testi, tüm adaylar için ortak olan ilk oturum. Türkçe ve Matematik’in yanı sıra Fen ve Sosyal Bilimler’den de sorular içeriyor. Ancak asıl belirleyici olan: Türkçe ve Matematik netleri.
Çünkü TYT puanı, hem kendi başına bir puan türü oluşturuyor hem de AYT puanlarının hesaplanmasında %40 etkili oluyor. Bu da demek oluyor ki, iyi bir TYT neti yapmadan yüksek AYT puanı elde etmek zorlaşıyor. TYT, sınavın tabanını oluşturur. Eğer bu taban zayıfsa, üzerine sağlam bir yapı kurmak neredeyse imkânsız.
AYT, Alan Yeterlilik Testi. Yani aslında seni yerleştirecek olan esas puanın büyük kısmını oluşturuyor. Sayısal, Eşit Ağırlık ya da Sözel alan fark etmeksizin, AYT’de alanına göre derinlemesine bilgi ölçülür.
Bu sınavda daha az soru var, ama her birinin etkisi çok daha büyük. Örneğin sayısal bir öğrencinin fizik neti, eşit ağırlıkçının matematik başarısı ya da sözel öğrencinin edebiyat neti, yerleştirme puanlarında doğrudan belirleyici oluyor. Bu yüzden, AYT’deki bilgi temeli ve konu hâkimiyeti çok kritik.
Bu noktada karşımıza en çok çıkan ikilem: “Önce hangisine ağırlık verilmeli?”
Genel kural şudur:
Sıfırdan başlayan veya temeli zayıf olan biri için TYT önceliklidir. Çünkü TYT, hem daha genel bilgi ister hem de AYT’ye çalışırken ihtiyaç duyacağın temel becerileri kazandırır. Örneğin, AYT Matematik’te başarılı olmak için TYT matematiğini çok iyi bilmen gerekir.
Ancak eğer belli bir temel oturduysa ve denemelerde artık TYT netleri durağanlaştıysa, vakit kaybetmeden AYT’ye geçmek gerekir. Özellikle ikinci döneme girildikten sonra AYT’ye ağırlık vermemek büyük bir hata olur.
Aşağıda ortalama bir çalışma planı için örnek bir yaklaşım paylaşıyorum:
TYT ağırlıklı çalışma (%70 TYT – %30 AYT)
Türkçe, Temel Matematik, temel Fen ve Sosyal konuları öğrenme
Konu eksiklerini tespit ve tamamlamaya odaklı süreç
AYT ağırlıklı geçiş (%40 TYT – %60 AYT)
Alan konularına derinlemesine giriş
Deneme çözme sıklığı artar, konu tekrarı başlar
Yoğun deneme – analiz süreci
Eksik konuların hızlıca kapanması
TYT ve AYT denemeleri birlikte çözülür (gerçek sınav simülasyonları)
Sadece TYT çalışıp AYT’yi son aylara bırakmak → Bu, çok yaygın ama çok tehlikeli bir hata. AYT, ezber değil; zaman ve oturma süresi ister.
AYT’ye çalışmak uğruna TYT’yi unutmak → Unutma, TYT puanı hem baraj hem de AYT hesaplaması için önemli.
TYT’yi kolay sanıp önemsememek → Ne kadar kolay görünse de hız, dikkat ve süre yönetimi ister. Bunlar da ancak bol pratikle gelişir.
TYT ve AYT, birbirine rakip değil, tamamlayıcıdır. Biri olmadan diğeri işe yaramaz. Ancak hangi dönemde neye odaklanman gerektiğini bilirsen, süreci çok daha verimli geçirirsin. Temelin yoksa önce TYT, temelin varsa AYT’ye yönelmek en sağlıklı yoldur.
Unutma, sınava bir yılda değil, her gün yeniden hazırlanılır. Hangi sınava ne zaman çalışacağın kadar, o günü nasıl değerlendirdiğin de çok önemli.
Yorumlar